Opieka nad osoba starszą to także umiejętność inicjowania i prowadzenia rozmowy. Komunikacja to jedna z podstawowych potrzeb człowieka, dlatego rozmowa z osobą starszą jest niezwykle ważna. Ma ogromny wpływ na jej samopoczucie. Jednak nie zawsze komunikacja z seniorami jest łatwa. Jak rozmawiać z osobą starszą?
Jakie są bariery w komunikacji z osobą starszą?
Komunikacja z osobą starszą zazwyczaj jest większym wyzwaniem niż rozmowa z naszymi rówieśnikami lub osobami niewiele starszymi od nas. Osoby starsze mają swoje przyzwyczajenia, a także większość z nich zmaga się różnymi dolegliwościami. Zdarza się, że senior mówi niewyraźnie, gorzej słyszy lub zapomina słów. Dlaczego w komunikacji interpersonalnej z osobami starszymi niezwykle ważna jest cierpliwość i wyrozumiałość. Wszystkie bariery w komunikacji z osobą starszą wiążą się z nieprawidłowego funkcjonowania umysłu w pewnym wieku.
Najczęstszym problemem w rozmowie z osobą starszą są problemy ze słuchem. Osoby starsze gorzej lub praktycznie całkowicie nie słyszą. Jeżeli zauważymy, że u seniora pojawia się niedosłuch warto zgłosić ten fakt rodzinie oraz lekarzowi. To duża bariera w komunikacji z osobą starszą, ponieważ senior nie słyszy tego, co chcemy przekazać, a przez to nie może sensownie odpowiedzieć.
Komunikacja z osobami starszymi może być także problematyczna z powodu niemożności przekazania emocji za pomocą gestów oraz mimiki. Mięsnie osób starszych stają się znacznie osłabione, dlatego nie mogą one kontrolować sygnałów niewerbalnych. Przez to rozmówca może mieć problem z prawidłowym odczytaniem mowy ciała.
Częstą barierą w komunikacji z osobami starszymi jest brak kontrolowania emocji. Zdarza się, że osoby starsze szybciej się irytują, są zgryźliwe lub niemiłe. Często wiąże się to także z dolegliwościami, z którymi się zmagają, dlatego empatia to podstawa w pracy opiekunki osoby starszej.
Zobacz także: Cechy dobrego opiekuna medycznego
Jak powinna wyglądać komunikacja z osobami starszymi?
Podczas komunikacji z osobą starszą należy zadbać o to, aby była ona jak najbardziej komfortowa. Powinniśmy dołożyć wszelkich starań, aby rozmowa nie była dodatkowym źródłem stresu lub irytacji. Jeżeli osoba, z którą rozmawiamy ma problemy ze słuchem warto zadbać o ciszę i brak dźwięków z zewnątrz, np. z włączonego telewizora. Wtedy ułatwimy seniorowi zrozumienie nas, a dodatkowo okażemy mu szacunek i pełne zainteresowanie.
W rozmowie z seniorem niezwykle ważna jest empatia oraz wyrozumiałość. Nie możemy pospieszać seniora, denerwować się na niego lub nakłaniać go do rozmowy. Jeżeli osoba starsza nie chce z nami rozmawiać możemy spędzić czas wspólnie, np. na graniu w gry lub oglądaniu telewizji.
Ton głosu, a także głośność wypowiadanych słów powinniśmy dostosować do potrzeb osoby starszej. Jeżeli ma problemy ze słuchem powinniśmy mówić głośniej. Jeżeli osoba starsza nie słyszy całkowicie możemy do komunikacji użyć kartki papieru, laptopa lub tabletu.
Powinniśmy także dostosować sposób komunikacji. Do osoby starszej powinniśmy mówić krótkimi zdaniami i używać prostego słownictwa, które będzie dla niej łatwe do zrozumienia.
Komunikacja interpersonalna z osobami starszymi – najważniejsze zasady
Komunikacja interpersonalna z osobami starszymi wymaga odpowiedniego podejścia i przestrzegania kilku zasad:
- Podchodź do seniora z empatią, szacunkiem i zrozumieniem;
- Stwórz więź z seniorem, zbuduj zaufanie;
- Nie krytykuj seniora, nie denerwuj się i nie nalegaj na rozmowę;
- Słuchaj seniora podczas rozmowy, utrzymuj kontakt wzrokowy;
- Stwórz odpowiednie i komfortowe warunki do rozmowy;
- Nie oceniaj poglądów seniora, nawet jeżeli się z nimi nie zgadzasz;
- Okaż sympatię, uśmiechaj się i bądź życzliwy;
- Mów wolno, pełnymi zdaniami, jeżeli senior prosi powtórz ponownie zdanie;
- Jeżeli widzisz, że senior jest zdenerwowany i agresywny daj mu czas na ochłonięcie.
Zobacz także: O czym rozmawiać ze starszymi ludźmi? Ciekawe temat dla seniorów