Zespół stresu opiekuna występuje najczęściej u osób, które sprawują długotrwałą opiekę nad osobą starszą, szczególnie niesamodzielną – obłożnie chorą lub leżącą. Zespół stresu opiekuna to stan emocjonalnego, psychicznego i fizycznego wyczerpania. Stan ten powstaje u osób, które całkowicie poświęcają się opiece nad osobą starszą. Opieka nad osobą niesamodzielną wymaga dużego zaangażowania oraz poświęcenia, często opiekun rezygnuje ze swojego życia osobistego i spotkań z innymi osobami.
Przyczyny syndromu opiekuna
Główną przyczyną wystąpienia zespołu stresu opiekuna jest opieka nad osobą starszą, która trwa całą dobę i dodatkowo wymaga wykonywania trudnych czynności, które wymagają użycia dużej siły. Są nie tylko obciążające fizycznie, ale także psychicznie. Opiekun osoby starszej ma wiele obowiązków, do których należy: przenoszenie lub przesuwanie na łóżku chorego, gotowanie i karmienie, a także pomoc w kąpieli czy załatwianiu potrzeb fizjologicznych. Taka opieka w pewnym momencie staje się monotonna i męcząca dla opiekuna. Dodatkowo brak czasu dla siebie i ciężki wysiłek fizyczny prowadzą do powstania syndromu stresu opiekuna. Opiekun osoby starszej żyje pod presją rodziny, lekarzy i samego seniora, ponieważ chce zapewnić mu jak najlepsze i najbardziej komfortowe życie. To niezwykle wymagająca i stresująca praca.
Objawy zespołu stresu opiekuna
Pierwszy etap zespołu stresu opiekuna objawia się:
- lękiem przed nową sytuacją,
- poczuciem osamotnienia,
- bezsilnością,
- apatią.
Po pewnym czasie pojawiają się kolejne, bardziej poważne objawy syndromu opiekuna:
- nerwowość,
- irytacja,
- wybuchy złości,
- frustracja,
- stany depresyjne.
Po pewnym czasie zespół stresu opiekuna może doprowadzić do poważnych dolegliwości, a nawet chorób:
- bóle głowy, pleców i szyi,
- bezsenność,
- problemy z koncentracją,
- wrzody żołądka,
- cukrzyca,
- nadciśnienie i choroby serca.
Często u osób zmagających się z zespołem stresu opiekuna pojawia się depresja.
Jak radzić sobie z syndromem stresu opiekuna?
Najważniejsze w radzeniu sobie z zespołem stresu opiekuna jest znalezienie balansu pomiędzy życiem osobistym, a pracą. Osoby niesamodzielne wymagają całodobowej opieki jednak opiekunka powinna posiadać czas dla siebie. Nie może pracować przez 24 godziny, 7 dni w tygodniu. Zmęczony opiekun zaniedbuje swoje obowiązki, nie ma chęci ani sił do ich wykonywania, a jest to niezwykle ważne podczas opieki nad osobą starszą.
Zobacz także: Jak wygląda kurs opiekunki osób starszych?