Odleżyny najczęściej pojawiają się u osób starszych i chorych, które mają trudność z poruszaniem się lub są całkowicie unieruchomione. Leczenie odleżyn to proces żmudny, dlatego niezwykle ważna jest profilaktyka oraz zapobieganie ich powstawaniu.
Przyczyny powstawania odleżyn
Odleżyny to rodzaj ran oraz owrzodzeń, które powstają jako skutek ucisku lub tarcia skóry u osób długotrwale leżących. Powstają w miejscach, które są szczególnie narażone na ucisk podczas leżenia: okolice kości krzyżowej, pośladki i pięty. Na początku objawiają się zaczerwienieniem, które przekształca się w otwartą ranę. Następnym etapem jest powstanie owrzodzenia odleżynowego.
Jak wyglądają odleżyny?
Odleżyny – stopnie:
- Odleżyny 1 stopnia – Przekrwiona oraz zaczerwieniona skóra, która blednie pod naciskiem palca.
- Odleżyny 2 stopnia – Przekrwiona i zaczerwieniona skóra, która nie blednie pod naciskiem palca. W przypadku odleżyn 2 stopnia mogą pojawiać się obrzęki i pęcherze.
- Odleżyny 3 stopnia – Zaczerwienienie przekształca się w ranę.
- Odleżyny 4 stopnia – Uszkodzenie obejmuje już tkanki podskórne. W przypadku odleżyn 4 stopnia pojawia się martwica.
- Odleżyny 5 stopnia – Martwica jest rozległa, może sięgać już stawów oraz kości.
Odleżyny – leczenie u osób starszych
Leczenie odleżyn to skomplikowany proces, dlatego najlepiej zapobiegać ich powstawaniu. Profilaktyka przeciwodleżynowa obejmuje częste zmiany pozycji osoby leżącej, stosowanie bielizny z naturalnych materiałów oraz zapewnienie ciągłego dopływu powietrza do każdej części ciała. Nie zapominaj także o odpowiedniej pielęgnacji ciała podopiecznego – mycie z użyciem mydła o pH 5,5 oraz natłuszczaniu przy użyciu oliwki lub emolientów.
Leczenie odleżyn zależy od stopnia ich zaawansowania. W przypadku odleżyn 1 i 2 stopnia zaleca się stosowanie maści na odleżyny. Powinna zawierać witaminę E, która odpowiedzialna jest za wspieranie procesu namnażania się komórek skóry, a także pantenol prowokujący szybką regenerację. Maści na odleżyny z antybiotykiem powinno okładać się za pomocą jałowego opatrunku. Często stosowany jest także plaster na odleżyny. Przez stworzenie wilgotnego środowiska wokół rany doprowadzają do ich zagojenia. Plastry na odleżyny mogą być stosowane także w przypadku głębokich ran. Nie przepuszczają wody oraz bakterii, a także chronią ranę przed infekcjami i wpływami czynników zewnętrznych. Często podczas leczenia wybierane są plastry na odleżyny ze srebrem, które wykazują działanie przeciwbakteryjne. Leczenie odleżyn 4 stopnia może wymagać ingerencji chirurgicznej, dlatego w przypadku zaobserwowania niepokojących objawów natychmiast należy skontaktować się ze specjalistą, aby rozpocząć leczenie odleżyn od 1 stopnia.
Zobacz także: Odleżyny u seniorów
Czy odleżyny prowadzą do śmierci?
Odleżyny same w sobie nie zagrażają życiu chorego, jednak otwarta rana na ciele zwiększa zagrożenie infekcji oraz zakażenia, np. w postaci sepsy, która może doprowadzić do śmierci.
Warto stosować profilaktykę przeciwodleżynową, która pozwoli nam na uniknięcie powstawania zmian na ciele Podopiecznego. Każde stadium odleżyn powinno być skonsultowane z lekarzem, a leczenie powinno odbywać się pod jego kontrolą.