Pozostawienie osoby starszej bez opieki stanowi poważne naruszenie praw i dobrostanu tej osoby. Tego rodzaju zaniedbanie może mieć różne formy, począwszy od niezapewnienia podstawowych potrzeb życiowych, takich jak żywność, higiena czy leki, po brak emocjonalnego wsparcia i opieki zdrowotnej. Jaka kara grozi za zaniedbanie osoby starszej?
Czym jest zaniedbanie opieki nad osobą starszą?
Zaniedbanie osoby starszej to sytuacja, w której opiekun lub rodzina nie zapewnia odpowiednich warunków do życia, leczenia, żywienia lub ochrony przed niebezpieczeństwami. Może to obejmować również brak odpowiedniej reakcji na potrzeby emocjonalne i społeczne osoby starszej.
Art. 87 Kodeksu Rodzinnego, mówi, że rodzice i dzieci są zobowiązani do wzajemnego szacunku i wspierania się. Wzajemne wsparcie rozumiane jest jako pomoc materialna, wsparcie psychiczne, pomoc fizyczna przy załatwianiu spraw życiowych czy wykonywaniu różnych codziennych czynności. Wsparcie to powinno być całkowicie bezinteresowne.
Kara za zaniedbanie osoby starszej
W polskim prawie nie przewiduje się nakazów, kar i sankcji prawnych za zaniedbanie osoby starszej. W praktyce oznacza to, że nie można zmusić, także prawnie, dziecka do opieki nad swoim ojcem lub matką.
W sytuacji, gdy dziecko porzuci rodzica jako osobę nieporadną, pozostawiając ją bez opieki i środków do życia, może ponieść odpowiedzialność karną za przestępstwo z art. 210 Kodeksu karnego, to jest porzucenie osoby nieporadnej.
Art. 210 § 1. Kto wbrew obowiązkowi troszczenia się o małoletniego poniżej lat 15 albo o osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny osobę tę porzuca, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Dodatkowo kara za zaniedbanie osoby starszej grozi także osobom, które znęcają się nad najbliższym.
Art. 207 § 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Zobacz także: Rodzaje opieki nad osobami starszymi
Jak rozpoznać zaniedbywanie osoby starszej?
Rozpoznanie zaniedbywania osoby starszej jest kluczowe dla jej ochrony i zapewnienia odpowiedniej opieki. Zaniedbanie może przyjmować różne formy, od fizycznych po emocjonalne, i czasami niełatwo je zauważyć:
- Nagła utrata wagi, oznaki niedożywienia lub odwodnienia;
- Zaniedbany wygląd, brudne ubrania, brak dbałości o higienę osobistą;
- Problemy zdrowotne, które są ignorowane lub nieleczone;
- Brak regularnych wizyt u lekarza, nieprzyjmowanie przepisanych leków lub niewłaściwe ich dawkowanie;
- Ubrania nieodpowiednie do warunków pogodowych;
- Niekomfortowe warunki mieszkaniowe np. brak ogrzewania;
- Niesanitarne warunki mieszkaniowe np. brud, insekty, zapach moczu, kału;
- Zgłoszenie faktu zaniedbywana przez samą osobę starszą.
Gdzie zgłosić zaniedbywanie osoby starszej?
Zgłaszanie zaniedbywania osoby starszej jest niezwykle ważne, aby zapewnić jej bezpieczeństwo i odpowiednią opiekę. Gdzie zgłosić zaniedbywanie osoby starszej?
- W sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia osoby starszej należy niezwłocznie powiadomić policję, dzwoniąc na numer alarmowy.
- Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej (MOPS): Ośrodki pomocy społecznej na poziomie gmin i miast są odpowiedzialne za wsparcie osób starszych i mogą interweniować w przypadku zaniedbania.
- Istnieje wiele organizacji charytatywnych, które oferują pomoc osobom starszym, w tym w przypadkach zaniedbania. Mogą one również doradzić, jak postępować w takiej sytuacji.
Warto pamiętać, że zgłoszenie podejrzenia zaniedbania jest ważnym krokiem w ochronie dobrostanu osób starszych i nie należy zwlekać z podjęciem odpowiednich działań.
Zobacz także: Samotność seniorów – jak jej zapobiegać?